دورنمایی از اخلاق پزشکی و رعایت حقوق بیمار در برخی متون طب سنتی ایران و اسلام

بررسی رابطه پزشک و بیمار و تأکید بر جایگاه حقوق بیمار در حوزه روابط اخلاقی و انسانی که در اعصار و قرون گذشته ریشه دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. یافته های متون طب سنتی کهن نشان می دهد که از دیدگاه پزشکان و حکمای ایرانی و اسلامی، رعایت اخلاق پزشکی در حوزه حقوق بیماران و رابطه صحیح و منطقی بین پزشک و بیمار با تکیه بر رعایت اصول و موازین اخلاقی و آموخته های دینی از مهم ترین موضوعات پزشکی بوده است. نرم خویی، خوش رفتاری، مهربانی، دلسوزی با بیمار، حفظ اسرار بیمار، احترام به بیمار، خردمندی و باسواد بودن پزشک، رعایت تقوا و دینداری، پرهیز از لهو و لعب و... از مواردی است که پایبندی پزشک به آن ها در راستای خدمت به بیمار و رعایت حقوق وی در متون پزشکی قدیم، بوده است. برخی از متون کهن پزشکی که در این مطالعه بررسی شده است، عبارتند از: «الطب الروحانی» رازی، «کامل الصناعه الطبیه» علی بن عباس اهوازی، «ادب الطبیب» رهاوی، «المعالجات البقراطیه» ابوالحسن طبری، «مفتاح الطب» ابن هندو، «منهاج الدکان» ابوالمنی کوهین عطار، «خلاصه الحکمه» عقیلی خراسانی و... .